Een vaak aangehaald systeem voor het categoriseren van de rollen van mensen binnen een team is dat van R. Meredith Belbin, die teams bestudeerde die werkten aan management games en experimenteerde met verschillende mixen van mensen.
Aanvankelijk bracht hij de meest bekwame mensen samen om een eliteteam te vormen. Deze teams presteerden niet goed en Belbin concludeerde dat een goed presterend team een complementaire mix van karakters nodig heeft. Hij identificeerde negen soorten teamleden, die elk een positieve bijdrage kunnen leveren aan een team, maar die ook bepaalde eigenschappen hebben die Belbin 'toelaatbare zwaktes' noemt.
De volgende passages uit Belbins werk geven een idee van de verschillende teamrollen, maar zijn slechts een korte selectie van bijdragen en toelaatbare zwaktes, om het concept te illustreren.
Plant
- Bijdragen: Deze persoon is creatief, vindingrijk en onorthodox. Ze lossen moeilijke problemen op.
- Toelaatbare zwaktes: Een plant negeert incidenten en is te vooringenomen om effectief te communiceren.
Monitor
- Bijdragen: Deze persoon is bij uitstek een rijpe, zelfverzekerde persoon en is over het algemeen een goede voorzitter. Ze verduidelijken doelen, bevorderen besluitvorming en delegeren goed.
- Toelaatbare zwaktes: Deze persoon heeft niet de motivatie en vaardigheid om anderen te inspireren.
Specialist
- Bijdragen: Een specialist is een eenling, initiatiefrijk en toegewijd. Zij zorgen voor kennis en zeldzame vaardigheden.
- Toelaatbare zwaktes: Een specialist draagt alleen bij op een specifiek onderdeel en heeft de neiging heel lang op kleine technische dingen blijven hangen.
Voorzitter
- Bijdragen: Een gerespecteerde leider die helpt om iedereen op zijn taak te laten concentreren.
- Toelaatbare zwaktes: De voorzitter kan makkelijk gezien worden als manipulatief en controlfreak. Zij neigen ernaar om hun eigen werk aan anderen over te dragen.
Brononderzoeker
- Bijdragen: Deze mensen zijn extrovert, enthousiast en zeer communicatief. Zij onderzoeken mogelijkheden en zijn sterk in netwerken
- Toelaatbare zwaktes: De brononderzoeker kan té optimistisch zijn en verliest interesse op het moment dat het initiële enthousiasme is afgezwakt.
Groepswerker
- Bijdragen: De groepswerkers zijn coöperatief, mild, scherpzinnig en diplomatiek. Ze luisteren goed en werken om wrijving in het team te voorkomen.
- Toelaatbare zwaktes: Ze kunnen in hectische situaties nog wel eens besluiteloos zijn.
Zorgdrager
- Bijdragen: Deze teamleden zijn nauwgezet, gewetensvol en bezorgd. Ze zoeken fouten en omissies op en leveren meestal op tijd.
- Toelaatbare zwaktes: Ze zijn geneigd zich onnodig zorgen te maken en delegeren niet graag.
Bedrijfsman
- Bijdragen: Bedrijfsmannen zijn gedisciplineerd, betrouwbaar, conservatief en efficiënt. Zij zetten ideeën om in praktisch uitvoerbare taken.
- Toelaatbare zwaktes: Ze kunnen wat inflexibel en traag zijn in het reageren op nieuwe mogelijkheden.
Vormer
- Bijdragen: Deze mensen zijn uitdagend, dynamisch en presteren het beste onder druk. Zij hebben de moed en de ambitie om obstakels te overwinnen.
- Toelaatbare zwaktes: Vormers hebben de neiging provocerend te zijn en kunnen nog wel eens op tenen trappen.
Belbin's aanpak plaatst een individu niet in één categorie. Het meet de gradaties van elk type in het karakter van een persoon. Bijvoorbeeld: iemand die overwegend een plant is, kan ook een sterke neiging hebben naar brononderzoeker, maar weinig kwaliteiten van een zorgdrager hebben.
In de ideale situatie zou een P3-Manager een team creëren dat het noodzakelijke evenwicht van rollen had, maar het is vaak zo dat de benoeming of toewijzing van mensen aan een managementteam buiten de macht van de P3-manager valt. In dat geval is het nuttig om de sterke en zwakke punten van elk teamlid te begrijpen, zodat de P3-manager zich kan aanpassen, goed kan leiden en op de juiste manier kan motiveren.
Met dank aan het BPUG-team voor de vertaling naar het Nederlands
