Kanban is een Japans woord dat letterlijk vertaald kan worden als uithangbord of reclamebord. In de jaren vijftig ontwikkelde Taiichi Ohno bij Toyota een productiecontrolesysteem met kaarten die een visueel signaal geven om een actie op gang te brengen.
Oorspronkelijk werd dit gebruikt om de efficiëntie van de productielijnen op een hoog niveau te houden en om de 'just in time'-productie (JIT) uit te voeren.
Door de jaren heen is de term op verschillende manieren gebruikt, maar het is nuttig om een kanbankaart te zien als een fysieke kaart met informatie over een product en hoe het ontwikkeld moet worden; een kanbanbord is de plaats waar de kanban-kaarten worden getoond volgens hun voortgang in het ontwikkelingsproces en de algemene techniek wordt gewoon kanban genoemd.
Kanban heeft de afgelopen jaren een rol gevonden in agile projectmanagement, vooral waar het werk wordt uitgevoerd met de scrumbenadering.
Een kanbanbord toont de 'flow' van een productspecificatie in de 'backlog', via ontwikkeling en testen, naar het complete product. Deze zeer interactieve en visuele aanpak, in combinatie met de dagelijkse scrummeeting en relatief korte timeboxes (sprints), is een meer geschikte manier om de werkstroom te volgen dan traditionele methoden zoals Gantt-charts.
Bovenstaand diagram laat zien hoe een product vijf stappen kan doorlopen. Kanban specificeert niet het aantal fasen, noch hoe ze worden genoemd. Dit moet worden gedefinieerd in overeenstemming met de behoeften van het werk dat wordt gedaan.
Het eigenlijke bord kan elektronisch zijn of gewoon 'post-it' notities op een whiteboard.
Taiichi Ohno stelde dat kanban strikte regels moet volgen om effectief te zijn, zoals:
- In een latere fase kunnen alleen artikelen in de aangegeven hoeveelheden worden opgenomen (er kan bijvoorbeeld een maximum zijn aan het aantal producten dat op enig moment in bewerking mag zijn.
- Eerdere fasen mogen alleen artikelen overbrengen naar latere fasen zoals gespecificeerd.
- Er worden geen artikelen gemaakt of verplaatst zonder een kanban kaart.
- Elk product moet te allen tijde vergezeld gaan van een kanbankaart.
- Defecte producten worden nooit naar de volgende fase doorgezet.
- Het aantal kanbankaarten in elke fase wordt bewaakt om problemen en kansen voor verbetering te onthullen.
Deze regels zijn oorspronkelijk ontwikkeld voor het plannen van producten in de Lean productie en JIT-omgevingen. Ze moeten worden aangepast aan verschillende contexten van projectmanagement, maar het beginsel van duidelijke regels is nog steeds van toepassing.
Met dank aan het BPUG-team voor de vertaling naar het Nederlands
